Ponte e Muíños de Conceliños | GALICIA MÁXICA

Forcas


Por baixo dos encoros de Leboreiro e de Edrada e cando o val do Mao comeza o seu encaixonamento atópase perdido no val a ponte de Conceliños, unha ponte cuxa antigüidade nos é difícil precisar. A súa basta sillería, o seu arco de medio punto e a súa rasante recta lévannos máis atrás das pontes do século XVIII e mesmo probablemente máis atrás das pontes medievais de arcos oxivais.



Isto e a presenza de marcas de "canteiros" fan que a súa orixe pérdase en épocas románicas. Podería ser unha ponte construída para dar servizo aos mosteiros románicos que poboan as beiras do val do Sil, como o de Santa Cristina, xa que a súa elaborada construción afástannos dos pasos locais e de servizos.



Debemos saber tamén que a dous quilómetros ao sur circulaba a coñecida Vía XVIII do itinerario de Antonino que desde o Rodicio atravesaba Vilariño Frío, para logo dirixirse cara á mansión de Nemetobriga, posiblemente na Pobra de Trives, polo alto da Serra do Burgo. Tendo en conta os restos da calzada romana de Pradomao que non coinciden co itinerario proposto por historiadores, xa que como dixemos circulaba máis ao sur, poderiamos pensar nun ramal desta que se dirixise ao norte, cara aos Canóns do Sil e ás súas materias primas, tanto minerais como naturais.



Así sería posible pensar nun pasado máis lonxevo para as orixes desta ponte. Os sillares da súa base parecen lixeiramente almohadillados aínda que os nosos coñecementos limitados impídennos a súa datación. Tamén podería ser o único paso habilitado para chegar desde estas terras do leste ao alto de San Lourenzo de Barxacova xa que o río despois de aquí penétrase nun val moi difícil de salvar, por non dicir imposible.



A ponte localízase nun formidable marco natural e a densa vexetación ribeirega trasladaranos a un pasado imaxinario. Con todo o río leva unhas augas non do todo limpas xa que as presas, encoros e maquinarias hidroeléctricas de río arriba provocan certa turbidez nas súas augas. As características físicas do val provocou que desde a chegada da electricidade fai xa máis de cen anos o río e os seus afluentes fosen unha fonte de xeración de corrente eléctrica. Por iso o Mao é aproveitado hidroeléctricamente por varias presas e encoros, como o encoro de Leboreiro, o de Edrada ou a pequena presa chamada de Mao, a cal non está moi lonxe desta ponte de Conceliños.



As riadas dos primeiros anos do século XXI levaron algunha ponte de época contemporánea no Mao aínda que o de Conceliños resistiu a forza da natureza e da erosión provocada polos incendios e outras causas. E é que na antigüidade non se podían permitir o luxo de reedificar e facer novas pontes e por iso creábanos para durar.



Non só a ponte de pedra de granito chamaranos a atención xa que a uns metros río arriba deste localízanse varios muíños arruinados pero que non nos deixarán indiferentes. Poderemos ver dous grandes muíños cuxa antigüidade se perde na súa arquitectura. Aprécianse diversas etapas construtivas e unha delas parece levarnos ao XVIII. Con todo outros restos fannos pensar nun pasado máis afastado. Moi curioso resulta o "inferno" dun deles xa que unha serie de arcos moi bastos parecen formalo. O seu interior debido ao abandono e á maleza é inaccesible e ameazan derrube.



Para chegar ata a ponte o mellor é baixar o vello camiño que colleremos desde a estrada que descende paralela ao val do Mao e que se dirixe cara a Forcas. A uns 700 metros da pequena presa do Mao atoparemos o camiño a man esquerda. Descenderemos por el e cruzaremos o chamado "Canle Novo" que é unha canle de auga que capta as augas da presa citada e que a conduce por unha cota 750 metros ata Monteciro para logo deixala caer mediante tubos por un desnivel de 500 metros ata a central hidroeléctrica de Regueiro, xa a beiras do Sil, en Barxacova.



A poucos metros da canle poderemos ver a rasante da ponte e os vellos muíños.

Comentar que o río fai de fronteira entre os concellos da Teixeira e Parada de Sil e a tan só uns metros del está a división dun terceiro concello máis, o de Montederramo.



Sen dúbida un lugar que merece unha atención especial e un mellor acondicionamento se non queren que a ponte acabe como os nomeados anteriormente.




Máis fotos aquí







MAPA - LOCALIZACIÓN

Comentarios

Publicacións populares deste blog

A lendaria Pedra da Serpe de Corme

Insua dos poetas, un paque temático para o Galego no Carballiño

A Cidade dos Mortos das Costas do Alén